Zasiłek dla opiekuna

Zasiłek dla opiekuna przysługuje:

osobie, której prawo do świadczenia pielęgnacyjnego wygasło z mocy prawa na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw pozycja 1548 oraz z 2013 roku pozycja 1557) z dniem 1 lipca 2013 r.

Zasiłek dla opiekuna przysługuje: 

za okresy od dnia 1 lipca 2013 r. do 14 maja 2014r., w których osoba spełniała warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 roku (Dziennik Ustaw z 2006 roku, numer 139, pozycja 992, z późniejszymi zmianami),

od 15 maja 2014r., jeżeli osoba spełnia warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 roku.

Zasiłek dla opiekuna za okres od dnia 15 maja 2014r. przyznaje się w oparciu o rodziny wywiad środowiskowy.

Zasady przyznawania zasiłku dla opiekuna

Zasiłek dla opiekuna z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności:

 - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

 - opiekun zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego,

 - małżonkowie rolników lub domownicy zaprzestali prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje zasiłek dla opiekuna, gdy nie ma osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu lub gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki.

Zasiłek dla opiekuna nie przysługuje, jeśli:

Osoba sprawująca opiekę:

• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
• osobie ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna zostało ustalone prawo ustalone do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.

Osoba wymagająca opieki:

• pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do wcześniejszej emerytury,
• członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

BRAK KRYTERIUM DOCHODOWEGO

Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny. Zgodnie z artykułem 67 ustęp 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu ma obowiązek zgłoszenia do Narodowego Funduszu Zdrowia członków rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. Wnioskodawca może także ubiegać się o ubezpieczenie emerytalno-rentowe, z tytułu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.

Wysokość zasiłku dla opiekunów

​Zasiłek dla opiekuna jako świadczenie będące realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2013 r., sygn. akt TK akt K 27/13.

zasiłek dla opiekuna będzie wynosił 620 zł miesięcznie.

Zasiłek dla opiekuna za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 zasiłku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Jak wypłacany jest zasiłek dla opiekunów?

Zasiłek dla opiekunów przyznaje się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane nas czas określony, wówczas prawo do zasiłku ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

W przypadku upływu terminu, na który została wydana decyzja, w związku z utratą ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się na wniosek.

Wymagane dokumenty:

• orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności osoby uprawnionej, w przypadku gdy poprzednie orzeczenie straciło swoją ważność,
• oświadczenie zawierające klauzulę ”Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia” o spełnianiu warunków do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego w brzmieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w dniu 31 grudnia 2012 roku za okres od 1 lipca 2013 do dnia 14 maja 2014r,
• dowód osobisty osoby ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna (w celu potwierdzenia tożsamości),
• w przypadku rolników oświadczenie zawierające klauzulę ”Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia” potwierdzające zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestania wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Informacja w sprawie przyznawania zasiłku dla opiekuna, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom, małżonkom rolników i domownikom

Zgodnie z art. 3 ust. 1, obowiązującej od dnia 15 maja 2014 r., ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (jest to ustawa realizująca wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2013 r.),w przypadku, gdy o zasiłek dla opiekuna ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników lub domownicy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2013 r. poz. 1403, 1623 i 1650), świadczenie to przysługuje odpowiednio:

• rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
• małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu, zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w ust. 1, potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku dla opiekuna, w przypadku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego/wykonywania w nim pracy przez rolnika, małżonka rolnika lub domownika, ww. oświadczenie może dotyczyć zarówno okresu od dnia wejścia w życie ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, jak i okresu od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie ww. ustawy, za które dana osoba ubiega się o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekuna.

W świetle powyższej regulacji, fakt zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestania wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, rolnik, małżonek rolnika lub domownik rolnika, potwierdza ww. oświadczeniem składanym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Jednocześnie należy wskazać, że w ustawie o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, jak i w ustawie o świadczeniach rodzinnych, nie wprowadzono definicji zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego ani definicji zaprzestania wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, ani nie odesłano w tym zakresie do innych aktów prawnych.

W związku z powyższym, ocenę, czy dany rolnik, małżonek rolnika, domownik, zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego/wykonywania w nim pracy, czy też nie, ustawodawca pozostawił rolnikowi, małżonkowi rolnika, domownikowi. Przepisy ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów oraz przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych nie przewidują innej drogi dowodowej na ww. okoliczność, niż opisane wyżej oświadczenie.

Analogiczne regulacje zawarte są w obowiązującym od dnia 15 maja 2014 r. art. 17b ustawy o świadczeniach rodzinnych, dotyczącym przyznawania rolnikom, małżonkom rolników i domownikom rolników specjalnego zasiłku opiekuńczego i świadczenia pielęgnacyjnego

Oznacza, to, że aby rolnik, małżonek rolnika, domownik, mógł ubiegać się o specjalny zasiłek opiekuńczy lub świadczenie pielęgnacyjne, tj. świadczenia przyznawane w związku z zakończeniem aktywności zawodowej spowodowanym koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, musi zaprzestać prowadzenia gospodarstwa rolnego/wykonywania w nim pracy – co potwierdza stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Ponadto, za osoby otrzymujące zasiłek dla opiekuna, specjalny zasiłek opiekuńczy lub świadczenie pielęgnacyjne, co do zasady opłacane są z budżetu państwa składki do ZUS-u na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (zgodnie z art. 6 ust. 2a-c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Dotyczy to również rolników, małżonków rolników i domowników jeśli otrzymują ww. świadczenia.

Istotne jest jednak, że ww. składki nie są opłacane do ZUS jeśli osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów.

W związku z powyższym, jeśli rolnik, małżonek rolnika, domownik, otrzymujący ww. świadczenie w związku z zaprzestaniem prowadzenia gospodarstwa rolnego/wykonywania w nim pracy, podlega jednocześnie obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w KRUS (na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników), to do ubezpieczenia do ZUS-u nie zostanie zgłoszony.

Jeśli zaś obowiązkowemu ubezpieczeniu w KRUS nie będzie podlegał, to zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będą za niego opłacane ze środków budżetu państwa do ZUS-u.

Osoby otrzymujące zasiłek dla opiekuna, specjalny zasiłek opiekuńczy lub świadczenia pielęgnacyjne, a więc także rolnicy, małżonkowie, rolników, domownicy, co do zasady mają także opłacane z budżetu państwa (na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) składki na ubezpieczenie zdrowotne, chyba, że są już ubezpieczone zdrowotnie z innego tytułu.

http://www.mpips.gov.pl